Khởi nghĩa Ba Tơ: Giá trị lịch sử làm nên thắng lợi Cách mạng tháng 8 năm 1945

Sáng 11/3, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 phối hợp với Tỉnh ủy Quảng Ngãi khai mạc Hội thảo khoa học với chủ đề: “Khởi nghĩa Ba Tơ - Giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm”, nhân Kỷ niệm 80 năm Ngày Khởi nghĩa Ba Tơ (11/3/1945 - 11/3/2025) và 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh Quảng Ngãi (24/3/1975-24/3/2025).

Tham dự hội thảo có Trung tướng Thái Đại Ngọc, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Thượng tướng Lê Chiêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Về phía Quân khu 5 có Thiếu tướng Lê Ngọc Hải, Tư lệnh Quân khu, Trưởng Ban tổ chức Hội thảo; Trung tướng Trịnh Đình Thạch, Chính ủy Quân khu 5; lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi và gần 200 đại biểu là các tướng lĩnh quân đội, nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong nước.

Thiếu tướng Lê Ngọc Hải, Tư lệnh Quân khu 5 phát biểu tại lễ khai mạc hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thiếu tướng Lê Ngọc Hải, Tư lệnh Quân khu 5, Trưởng Ban tổ chức hội thảo, cho hay cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ không chỉ là một sự kiện lịch sử tiêu biểu trong tiến trình lịch sử đấu tranh cách mạng của Việt Nam mà còn là biểu tượng của sự gắn kết, thống nhất giữa đường lối cách mạng của Đảng với sức mạnh của quần chúng nhân dân. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt trong việc khẳng định khả năng tự chủ, tinh thần tự lực, tự cường và lòng yêu nước sâu sắc của người dân Ba Tơ, Quảng Ngãi nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung...

Năm 1941, trong bối cảnh thực dân Pháp lấy cớ chiến tranh, ra lệnh tập trung tù chính trị để quản thúc, tại Ba Tơ - vùng rừng núi ở phía Tây Nam của tỉnh Quảng Ngãi, thực dân Pháp xây dựng “Căng an trí” Ba Tơ, cuối năm 1941, có hơn 50 tù chính trị được “an trí” tại đây.

Để tập hợp lực lượng, lãnh đạo phong trào đấu tranh cách mạng, đầu năm 1942, Chi bộ “Căng an trí” Ba Tơ ra đời gồm ba đồng chí: Nguyễn Đôn, Nguyễn Khoách và Phạm Sanh, do đồng chí Nguyễn Đôn chủ trì. Chi bộ tập trung lãnh đạo công tác xây dựng cơ sở, tuyên truyền vận động Nhân dân, chuẩn bị lực lượng, tổ chức và tư tưởng, sẵn sàng vùng dậy khởi nghĩa giành chính quyền khi có thời cơ.

Trước đó, mặc dù chưa nhận được chỉ thị của Trung ương, song Tỉnh ủy lâm thời Quảng Ngãi, Chi bộ “Căng an trí” Ba Tơ đã chủ động, tích cực, nắm bắt thời cơ cách mạng, lãnh đạo cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ (11.3.1945) thành công. Ngày 12/3/1945, Đội du kích Ba Tơ được thành lập gồm 28 đồng chí, do ông Phạm Kiệt làm Đội trưởng, ông Nguyễn Đôn làm Chính trị viên. Đây là đội du kích đầu tiên được Đảng thành lập ở Nam Trung Bộ.

“Cuộc khởi nghĩa như một “đốm lửa” nhỏ ở vùng rừng núi Tây Nam tỉnh Quảng Ngãi song có tổ chức, có lực lượng, kế hoạch phối hợp hiệp đồng, có mục tiêu chính trị hết sức rõ ràng. Từ đây, phong trào cách mạng bùng lên mạnh mẽ, làm nên thắng lợi của cuộc Cách mạng tháng Tám 1945 tại tỉnh Quảng Ngãi”, thiếu tướng Hải nói.

Hội thảo là dịp tôn vinh, tri ân đồng chí, đồng bào đã tham gia Khởi nghĩa Ba Tơ, tham gia sự nghiệp giải phóng dân tộc; tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp lòng yêu quê hương đất nước, tự hào dân tộc, khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc của thế hệ trẻ”, Thiếu tướng Lê Ngọc Hải nhấn mạnh.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân phát biểu tại hội thảo.

Phát biểu tại hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân chia sẻ, năm tháng trôi qua nhưng ý nghĩa, giá trị của cuộc khởi nghĩa Ba Tơ vẫn còn mãi, luôn mang tính thời sự nóng hổi. Đó là tinh thần “hy sinh vì tổ quốc”; “đem sức ta mà giải phóng ta”, là tính chủ động, vận dụng sáng tạo chủ trương của Đảng vào hoàn cảnh thực tiễn của địa phương; là vai trò lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi trong nắm chắc thời cơ, vận hội trong huy động và sử dụng lực lượng; huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực để tập trung cho sự phát triển...

Bình minh ở huyện vùng cao Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi.

Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Quảng Ngãi sẽ tiếp tục phát huy tinh thần tự lực, tự cường, đoàn kết, tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX.

Trình bày tham luận tại hội thảo, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang cho rằng, hơn 80 năm đã trôi qua, phát huy truyền thống của Khởi nghĩa Ba Tơ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, cần phải: tiếp tục củng cố xây dựng đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng bộ tỉnh và các tổ chức cơ sở Đảng;.

Xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân trong phát triển kinh tế, xã hội; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới có đức, có tài, xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.

Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại, nhằm phát huy sức mạnh to lớn của Nhân dân, tạo thành phong trào cách mạng rộng lớn, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tại buổi lễ, thừa ủy quyền Chủ tịch nước, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân đã trao tặng Huân chương lao động Hạng Ba cho Đảng bộ và nhân dân huyện Ba Tơ.

Huyện Ba Tơ vinh dự đón nhận Huân chương lao động Hạng Ba.